Kung paano pumatay ng mga manunulat ng panitikan

Madali lamang ang pagpatay sa mga manunulat ng panitikan, at hindi kinakailangan ang armadong asesino. Nagaganap ito araw-araw, at dahil hindi naman pinahahalagahan ang panitikan sa ating bayan, hayaan ninyong magbigay ako ng ilang obserbasyon kung paano pumatay ng mga manunulat sa loob at labas ng paaralan.

1. Burahin ang matitinong nobelista, kuwentista, makata, at mandudula sa mga teksbuk. Huwag ilahok sa teksbuk ang gaya nina Iñigo Ed. Regalado, Lope K. Santos, Julian Cruz Balmaseda, Valeriano Hernandez Peña, at kahit ang mga de-kalibreng sina Rene O. Villanueva, Rio Alma, Mike L. Bigornia, at Teo T. Antonio. Huwag pag-aralan ang mahabang kasaysayan ng panitikang Filipino sa Filipinas. Gumamit ng mga teksbuk na mali-mali ang nilalaman. Mas maraming mali, mas madali ang pagpatay sa mga manunulat ng panitikan.

2. Kaugnay ng nabanggit sa itaas, palitan sila ng mga awtor o edukador na nagkukunwang manunulat, at mas mabuti kung ang awtor ng teksbuk ang siya ring susulat ng tula, kuwento, dula, sanaysay, at iba pa upang makatipid ang pabliser.

3. Piliin lamang ang marurupok na akda ng mga kanonigong manunulat, gaya nina Lazaro Francisco, Efren Abueg, Liwayway A. Arceo, at Amado V. Hernandez. At kung ikaw ang pabliser, makialam ka na rin sa lalamanin ng aklat, kahit wala kang kamuwang-muwang sa panitikan.

4. Pamagatan ang teksbuk na “Wika at Panitikan,” at ituro ang “panitikan” na parang nagtuturo ng lingguwistika sa mataas na kolehiyo. Pahirapan ang mga estudyante sa pag-aaral ng Filipino.

5. Hugutin lamang ang aral ng tula, kuwento, dula, at sanaysay. Huwag ituro ang estetika, konteksto ng akda, at iba pang aspektong makaaapekto sa masusing pagbasa ng panitikan.

6. Gumamit ng mga banyagang teorya sa pag-aaral ng panitikan, kahit hindi ganap na nauunawaan ang nasabing teorya. Makabubuti kung malulunod sa mga jargon ang mga estudyante, nang lalong mapabilis ang pagkasira ng kanilang bait.

7. Kapag gumagawa ng teksbuk, kopyahin na lamang ang ibang aralin sa ibang establisadong teksbuk. At huwag ipahalatang nagmula sa akda ng ibang manunulat ang iyong sinusulat. Kikita ka rito nang malaki.

8. Purihin ang mga manunulat, at itampok lamang ang munting talambuhay nila, saka isantabi ang pag-aaral nang masusi sa kani-kanilang akda.

9. Kung ikaw ay tagasalin, isalin mo lamang ang mahihinang akdang sinulat sa Filipino. Huwag gamitin ang mga klasikong akda at pumasa sa panlasa ng mahihigpit na kritiko. Purihin din ang sarili bilang tagasalin, kahit maraming sablay sa iyong salin.

10. Piliin lamang ang mga akda na madaling maarok. Halimbawa, tiyaking nasa antas lamang ng nobeletang romanse ang ipababasa sa mga bata. Huwag silang bigyan ng matitinong nobela o tula o dula o sanaysay. Baka makapag-isip sila’t magtanong, at iyon ang tiyak na magdudulot sa iyo ng sakit ng ulo para sagutin.

11. Huwag bigyan ng tumpak na royalty ang mga manunulat, kahit mapabilang sila sa milyon-milyong sipi ng teksbuk at iba pang antolohiya.

12. Sumangguni lamang sa maiikling lagom ng aklat ng mga manunulat, gaya ng mababasa sa internet, at huwag nang basahin ang orihinal at buong aklat o akda.

13. Palabasin na ang aklat ng “panitikan” ay tila aklat para sa “agham panlipunan” o “kasaysayan” nang sa gayon ay mabura ang anumang pagkakakilanlan sa “panitikan.”

14. Ipagbawal ang pag-aaral ng wika, gaya ng wikang Filipino. Hayaang maging gago ang mga estudyante at nang malabuan sila sa pag-aaral ng panitikan.

15. Magbasa ng mga basurang tabloyd. Habang nagiging balbal ang ating wika, lalong mapagagaan ang pagpatay sa mga dakilang manunulat na Filipino.

16. Manood ng telebisyon. Panoorin, halimbawa, ang ginagawang kaletsehan ng mga artistang mahilig magpatawa at pagtawanan ang madlang manonood. Sa panonood ng telebisyon, makakaligtaan ninyo ang bumasa ng aklat, at bibilis ang pagiging mangmang ng lahat.

17. Kung may-ari ka ng bookstore, ilantad lamang sa madla ang mga segunda manong aklat na mula sa ibang bansa. Huwag nang intindihin ang filipiniana. Maniwala sa prehuwisyo ng mga ahenteng pulpol.

18. Kung ikaw ay pabliser at nais mong kumita nang malaki, tipirin ang mga manunulat at editor ng teksbuk na may kaugnayan sa panitikan. Pahusayin lamang ang mga teksbuk na may kaugnayan sa agham, matematika, at Ingles.

19. Kopyahin o kung hindi man ay gagarin sa napakasimpleng paraan ang mga teksbuk na mula sa ibayong dagat. Sa ganitong paraan, mabubura ang ating sariling panitikan, at lilitaw ang panitikang Ingles mula sa Inglatera o kaya’y Amerika.

20. Ipasunog ang lahat ng aklat-pampanitikan sa buong bansa. Ipagbawal ang pagtataguyod ng mga silid-aklatan. Huwag bigyan ng badyet ang Pambansang Aklatan at Artsibo.

21. Kung administrador ka ng paaralan, huwag padaluhin sa mga seminar at kumperensiya hinggil sa panitikan ang mga guro. Bakit kailangang gumastos, kung madaraan sa ala-tsamba ang pagtuturo ng katha o tula o sanaysay?

22. Kung nagkataong kalihim ka ng DepEd at CHED, huwag nang sangguniin pa ang mga manunulat, kritiko, at editor para sa pagbubuo ng mga teksbuk at iba pang aklat na sanggunian ng mga mag-aaral. Huwag magpakalat ng memorandum at iba pang kautusan na makatutulong para sa pag-aaral ng panitikan. Makabubuti kung pulos agham, matematika, at Ingles na lamang ang pag-aralan ng mga kabataan.

At higit sa lahat, hintayin ang marahang pagkagunaw ng mundo, habang humahagikgik at tuwang-tuwa sa ating kagila-gilalas na kamangmangan at prehuwisyo sa mga manunulat na Filipino.